HOORN – Hoewel slechts een handvol kinderen het afgelopen jaar in het Dijklander Ziekenhuis in Hoorn met corona werd opgenomen, zijn de gevolgen van de pandemie op kinderen duidelijk te merken. “Het virus zelf zorgt voor weinig klachten bij kinderen. Helaas zijn er wél andere zorgen ontstaan. Zo zien we steeds meer kinderen met overgewicht. Een groot deel van de kinderen is sinds corona ongezonder gaan eten en minder gaan bewegen”, vertelt kinderarts Yolande Thomasse, sinds 2008 werkzaam in het Dijklander Ziekenhuis.
Hoesten en een snotneus; kinderen hebben er vaak last van. “Corona komt bij kinderen maar in een deel van de gevallen voor”, vertelt Yolande. “En dan gaat het ook nog eens om heel milde klachten. Wel zien we bij kinderen met corona vaker buikgriepachtige verschijnselen dan bij volwassenen. Maar meestal is bij kinderen geen behandeling nodig en zijn ze er met hulp van een beetje paracetamol weer gauw bovenop. Gelukkig komt het maar heel weinig voor dat kinderen ernstig ziek worden. Waardoor het komt dat kinderen zo weinig klachten hebben, weten we eigenlijk niet goed. Daar wordt op dit moment veel onderzoek naar gedaan. Wat we wel weten is dat kinderen relatief goed gezond zijn en dat ze een goede afweer op neus-, keel- en mondgebied hebben. Kinderen reageren minder dan volwassenen met een ernstige ontstekingsreactie op het virus.”
Hoe jonger, hoe minder klachten
“Als kinderen ouder worden, gaan de klachten meer lijken op die van jong volwassenen. Hoe jonger, hoe minder klachten; dat is wat wij zien. Als je weinig klachten hebt, breng je het virus minder makkelijk over op anderen. Daardoor zien we op de basisschool minder besmettingen dan op de middelbare school. Ook internationale onderzoeken bevestigen dat.” Ben Ridwan, arts-microbioloog in het Dijklander Ziekenhuis, vult aan: “Er wordt op dit moment nog steeds veel onderzoek verricht, denk aan de zogenaamde Pienter Corona-studie. Hiermee verzamelt het RIVM informatie over antistoffen in het bloed van mensen om zo meer te weten te komen over het virus. En ook dan zie je weer dat bij kinderen in de basisschoolleeftijd een beperkt aantal antistoffen is aangetroffen. Met andere woorden: relatief weinig kinderen hebben het coronavirus gehad. En de kinderen die het wél gehad hebben, kregen dat meestal via hun ouders of een oudere broer of zus.”
Vrijwel geen griep
“Normaal gesproken zien we in het winterseizoen ook andere virussen bij kinderen, zoals het RS-virus, met name bij jonge kinderen en baby’s. Dit jaar zijn we het RS-virus helemaal niet tegengekomen”, vertelt Ben. “En dat geldt ook voor het griepvirus. Dat komt in de winter normaal gesproken ook altijd opzetten en nu vrijwel niet. Hoe dat komt? Ik vermoed dat het te maken heeft met de strenge hygiënemaatregelen die nu gelden. En ook de anderhalve meter draagt er natuurlijk aan bij. Elk nadeel heeft wat dat betreft z’n voordeel. Deze ontwikkeling zie je overigens niet alleen in Nederland, maar wereldwijd. Het is een uitzonderlijke situatie waarin we nu zitten. Ik verwacht dat als de maatregelen rondom corona straks versoepelen, weer meer mensen met het griepvirus besmet worden. Dat zullen we in de loop van dit jaar gaan merken. Wat denk ik wel meehelpt, is dat we het afgelopen jaar veel geleerd hebben over hygiëne en dat mensen er meer op letten. Die basishygiëne, waaronder het niezen in de elleboog, zal denk ik niet meer verdwijnen.”
Druk op GGZ
Het zorgsysteem voor kinderen is volgens Yolande gelukkig weinig belast het afgelopen jaar, ondanks corona. “De zorg kon altijd doorgaan, we hebben daarin geen beperkingen gekend. Wel hebben twee van mijn collega’s een tijd op de corona-afdeling gewerkt. Bij ons was het toen relatief rustig. Ons werk is wel enigszins veranderd omdat we altijd alert moeten blijven op het virus. Kinderen worden evengoed regelmatig verdacht van corona, omdat ze vaak verkouden zijn. Daardoor lopen we vaker in beschermingspakken rond en moet er vaker getest worden. Dat kost tijd. En natuurlijk zijn kinderartsen en verpleegkundigen ook geraakt door het coronavirus. Ook bij ons is de druk op de zorg toegenomen. Bovendien zien we veel andere zorgen bij kinderen ten gevolge van de pandemie. Een groot deel van de kinderen is ongezonder gaan leven, krijgt minder beweging en is ongezonder gaan eten. Dit geldt met name voor kinderen in kwetsbare gezinnen. Hierdoor zien we ook meer gewichtstoename bij kinderen. Uit onderzoek van collega-artsen in Maastricht is gebleken dat kinderen sinds corona slechter slapen. En er zijn ook meer kinderen die last hebben van stress en eenzaamheid. Al deze bij-effecten zorgen weer voor een grotere druk op de GGZ.”
Logistieke uitdaging
Ook Ben kent sinds de corona-uitbraak een grotere werkdruk. “De analisten in het laboratorium werken keihard, het is een grote logistieke uitdaging. 24 uur per dag en 7 dagen per week staan we paraat voor een uitslag. Wij voelen een enorme verantwoordelijkheid om deze uitbraak te helpen bestrijden. Anderhalf jaar geleden wisten we nog niets van het virus af. Wat dat betreft hebben we enorm veel geleerd. Corona heeft ons als microbiologen zeker een uitdaging bezorgd, maar ik weet zeker dat we dit varkentje gaan wassen. Ik houd ook steeds in mijn achterhoofd: we moeten dit met z’n allen gaan rooien. Die boodschap breng ik graag over op andere mensen. De vaccinatie zie ik als belangrijk wapen in de strijd tegen corona. Niet alleen voor mezelf, maar zeker ook voor de mensen om mij heen.”