REGIO – Kolfsportclubs hebben grote moeite met het vinden van jonge leden. Zo ook in het West-Friese Zuid-Scharwoude, waar de gemiddelde leeftijd van de leden ver boven de 50 jaar ligt.
Eén van de leden is de 89-jarige Frank Woestenburg, die al sinds zijn zeventiende actief kolft. “Het is de mooiste middag die er is. Ik ben zo blij dat ik het op mijn leeftijd nog steeds kan spelen!”
Voor Woestenburg is het prachtig, maar jongvolwassenen – laat staan tieners – zijn in geen velden of wegen te bekennen. Kolfer Dick Beers denkt wel te weten waarom. “Jongeren gaan liever voetballen of wielrennen. Actiever met hun lichaam bezig zijn.”
Met een groot stuk hout, een kliek genoemd, slaan tegen een bal die een paal moet raken: dat is kolven. Veel mensen hebben nog nooit van de sport gehoord. En dat is te merken: kolfverenigingen hebben grote moeite met het vinden van nieuwe leden.
Hoewel er niet zoveel kolvers zijn, is Noord-Holland dé kolfprovincie van het land. In heel Nederland wordt door zo’n 600 mensen gekolfd in 28 clubs. 27 ervan zitten in Noord-Holland. Eentje zit in Utrecht. De Koninklijke Nederlandse Kolfbond houdt bij waar er verenigingen zitten.
Maar hoe gaat dat nou precies, dat kolven? Het spel, of de sport (daar zijn de meningen over verdeeld) wordt gespeeld op een baan van zestien meter lang en vijf meter breed.
Op twee meter van beide uiteinden staan de palen waar het spel om draait. In de middeleeuwen, want zo lang bestaat kolven al, werd het spel buiten gespeeld.
De plank misslaan
In drie slagen probeert de kolver met de bal beide palen te raken. Bij de derde slag moet de bal zover mogelijk de baan ingeslagen worden. De baan is verdeeld in twaalf puntenvakken. De meeste punten kun je achterin de ruimte verdienen.
Er is een aantal uitdrukkingen en gezegden dat we te danken hebben aan de kolfsport:
- Paal en perk stellen
- De eerste klap is een daalder waard
- Dat is een kolfje naar mijn hand
- De plank mis slaan
- Zo alle zotten kolven droegen, men vond geen hout genoeg, om zich te warmen
- Men rukt eerder Hercules zijne kolf uit handen, dan een duit uit zijne beurs
- Met warme ballen en een stevige kolf speelt men het best
- Daar zijn veel narren zonder kolven
- De beste kolver slaat weleens een bal mis
Naast een sport is kolven ook een sociale bezigheid. Op een gemiddelde kolfavond zijn zo’n 20 aanwezigen. Drie van hen lopen steeds in de baan. De anderen kaarten, volgen het spel of praten met elkaar.
