Binnen enkele jaren komen er in meer Nederlandse steden zones waar enkel nog zero-emissie bestelbusjes en vrachtwagens mogen komen. Over vijf jaar zijn vervuilende bestelbussen en vrachtwagens dankzij de maatregel meer welkom in de stadscentra van veel grote steden in Nederland. Tot dusver zijn er 27 gemeenten met plannen voor invoering van een zero-emissiezone voor goederenvervoer.
Zero-emissiezone voor goederenvervoer
In de geplande zero-emissiezone voor goederenvervoer mogen enkel elektrische voertuigen of busjes en vrachtwagens die op waterstof rijden komen om bijvoorbeeld winkels te bevoorraden. In 5 van de 27 gemeenten is nog geen besluit genomen. Wel heeft het gemeentebestuur aangegeven de ambitie te hebben om een lage emissiezone in te stellen. De grootste steden hebben daar wel al een besluit gemaakt. Steden die vanaf 2025 of 2026 een lage-emissiezone voor lokaal goederenvervoer willen hebben zijn Amsterdam, Utrecht, Rotterdam, Den Haag, Tilburg, Eindhoven en Groningen. Het afgelopen jaar is het aantal gemeenten dat van plan is om vervuilende vrachtwagens en bestelbussen te weren flink toegenomen. Waar slechts 8 gemeenten in 2020 plannen hadden voor uitstootvrije zones voor vrachtverkeer en alleen Amsterdam hier een formeel besluit over genomen had, is dit in 2021 hard toegenomen vanwege de coronapandemie. Ook heeft de coronacrisis als gevolg dat er hard wordt nagedacht over het openbaar vervoer in de provincie Noord-Holland.
Subsidie voor schoner vrachtverkeer
Het demissionaire kabinet kondigde op Prinsjesdag aan de portemonnee te willen trekken voor uitstootvrije bestelbusjes. De komende jaren wordt er €28 miljoen extra vrijgemaakt als aankoopsubsidie voor volledig elektrische bestelbusjes. Ook bestelbussen die op waterstof rijden vallen hier onder. De subsidie werd in maart 2021 in het leven geroepen, alleen deze vindt nog niet gretig aftrek zoals wel het geval is bij de subsidie voor elektrische personenwagens. Er is €22 miljoen beschikbaar voor dit jaar. Tot op heden is nog niet eens de helft gebruikt. De subsidie bedraagt hooguit €5.000 en is afhankelijk van de voertuigcategorie. Particulieren kunnen ook subsidie krijgen wanneer ze een elektrische auto kopen (nieuw of tweedehands) of leasen. Samen met autoverzekering vergelijken verlaagt dit flink de maandlasten. Dit jaar was de subsidiepot snel leeg, waardoor besloten is om het bedrag voor 2022 te verhogen tot €71 miljoen voor nieuwe voertuigen en €20,4 miljoen voor gebruikte elektrische personenauto’s.
Enkel stadscentrum
Over het algemeen behelzen de aangekondigde zones alleen het stadscentrum en niet de wijken die hier omheen liggen. Volgens de organisatie Natuur & Milieu is dat erg jammer, want een grotere zone zorgt voor meer noodzaak voor bedrijven om de overstap te maken naar schonere voertuigen die op waterstof of elektriciteit rijden. Een kleine zone maakt de overstap minder aantrekkelijk, waardoor deze maatregel een kleiner effect heeft en zorgt voor minder CO2-reductie. In het Klimaatakkoord was afgesproken om ook wijken rond centra te betrekken bij lage emissiezones. Slechts een derde van de gemeenten doet dit ook daadwerkelijk.