SLOOTDORP – In het kader van 75 jaar sinds het einde van het nazisme onder Hitler-Duitsland zal de werkgroep Herdenkingsstenen Joods Werkdorp 196 herdenkingsstenen onthullen. Irene Sperber, dochter van twee van de bewoners die het niet hebben overleeft, zal de laatste twee steentjes plaatsen en zo het monument open stellen.
Een steen op naam
Op iedere steen staat de naam, leeftijd en plaats van overlijden van de persoon die op 20 maart 1941 gewerkt en gewoond hebben in het Joods Werkdorp en afgevoerd zijn. Velen van deze groep oorlogsgetroffenen zijn in vernietigingskampen tussen 1941-’45 vermoord.
De onthulling is op vrijdag 20 maart 2020 0m 10.00 uur. Dit is 79 jaar geleden dat de meeste bewoners in 1941 in bussen werden afgevoerd naar Amsterdam. De 196 stenen krijgen een plek bij het bestaande herdenkingsmonument op het terrein van het hoofdgebouw, Nieuwesluizerweg 43, 1774 PE Slootdorp.
Geschiedenis Joods Werkdorp Nieuwersluis
Tussen 1934 en 1941 komen Joodse vluchtelingen uit nazi-Duitsland, Oostenrijk, Nederland en vele andere landen naar het Joods Werkdorp. Hier, aan de Nieuwesluizerweg, ten westen van Slootdorp, worden zij omgeschoold tot agrariër, bouwvakker of ambachtsman.
Het idee is dat zij na voltooiing van hun opleiding kunnen emigreren, bijvoorbeeld naar de V.S., Zuid-Amerika of Palestina. In 1939 telt het werkdorp circa 300 inwoners.
Het Joods Werkdorp was een initiatief van de Nederlandse Joodse gemeenschap. In 1934 slaagt de Stichting Joodse Arbeid erin om in de net drooggevallen Wieringermeer bij Nieuwesluis land te pachten. De Joodse vluchtelingen zijn dus ook polderpioniers, met hun eigen bijzondere doel, op deze bijzondere plek.
Ontruiming
In mei 1940 wordt Nederland bezet door nationaal-socialistisch Duitsland. Een jaar later, op 20 maart 1941 wordt het werkdorp, in het bijzijn van de NSB-burgemeester Saal, ontruimd door de SS onder leiding van Willy Lages en Klaus Barbie. 240 bewoners worden in stadsbussen van Amsterdam naar de hoofdstad gebracht. 60 jonge mensen blijven achter voor de verzorging van het vee en de gewassen, tot het eind van het oogstseizoen, zo is het idee.
Na een razzia in Amsterdam wordt het merendeel via kamp Schoorl en Westerbork weggevoerd naar het beruchte concentratiekamp Mauthausen. Hier en in andere concentratiekampen worden deze Joodse pioniers bijna allemaal vermoord. De groep van 60 achtergebleven pioniers duikt onder wanneer de Stichting Joods Werkdorp Nieuwesluis haar activiteiten per 1 augustus 1941 staakt.
Meer informatie
- Op deze Facebook pagina kunt u het direct volgen hoe het monument tot stand komt. Of neem contact op met de werkgroep
- Werkgroep Herdenkingsstenen Joods Werkdorp:
Ina Hoogenbosch – Glas – Ina.hoogenbosch-glas@quicknet.nl (Ina)
Marieke Roos – van Riel – gemroos@kpnplanet.nl (Marieke)